12 Oktober, Verdun Frankrijk.

 Vanuit Vianden steken we door naar Verdun. Daarmee verlaten we het Luxemburgse landschap. Historisch gezien moet Verdun interessant zijn, met het oorlogsverleden uit de eerste wereldoorlog. Iets ten zuiden van Verdun vinden we een boerencamping. Dat wordt het doel voor de komende week.

Inpakken kost altijd meer tijd dan je denkt. Er staan drie tenten, die opgeruimd moeten worden. Eén fiets gaat in de auto, de andere in de caravan met passen en meten, het stuur kan net door de deur. Bij Vianden hebben we over de heuvels geraasd. Toch een zege, die elektrische ondersteuning heuveltop.

De plek op de camping was aardig scheef, de blokken moeten onder het wiel vandaan. Die blokken worden gebruikt om de caravan horizontaal te zetten. De klompen staan nog buiten om in de “bunk” (caravandisselbak) te doen. Helaas vergeet Fred dit en staan we op de volgende camping zonder klompen. Niet echt handig, vooral omdat het gras goed vochtig is s’ochtends.  Het is de zoveelste keer, dat wij op vakantie klompen kwijt raken. Ik denk dat ik een reserve paar ga kopen. Dan raak ik ze mogelijk niet meer kwijt. Na twee uur zijn we vertrek klaar.

De volgende dag gaan we naar Verdun, vast proeven en snuiven aan de stad. We willen de “citadel” bezoeken, een ondergronds tunnel stelsel, maar omdat het daar 3 graden is en te koud voor de kleding die we aan hebben, besluiten we dat de volgende dag te doen. Verdun is een oude stad aan de Maas. Prachtige huizen staan er vanuit een ver verleden. Allemaal gerestaureerd, want tijdens de 1e Wereldoorlog heeft de stad geleden.

Er is een gigantische boekenmarkt voor een liefdadigheidsorganisatie. 

Het was een zware oorlog met meer dan 160.000 doden. En een veelvoud daarvan aan gewonden. Het is de moeite waard Wikipedia erop na te slaan. “De slag om Verdun”

Aan de Maas kade zijn terrasjes, de zon schijnt, alles ademt naar gezelligheid en warmte.

Wij drinken een kop koffie in het museumrestaurant waar de vitrines vol liggen met oorlogstuig, ere-medailles, helmen, pick houwelen  etc daarna gaan we weer retour. Morgenochtend willen we naar de Citadel met warme kleding en een dikke jas.

Restant van een loopgraaf.

In het begin van de 17de eeuw is de Citadel gebouwd. Primair alleen bovengronds, met barakken, fortificaties en militaire constructies. Hij ligt bovenop een rotsformatie. Tussen 1886 en 1893 zijn er tunnels gegraven van 4 km lengte, om in geval van een gewapend conflict als opslagplaats te dienen voor materieel. Het bood onderdak aan het leger.

Men bleef verder graven en in 1914 was er een tunnel stelsel van 7 km lang. Het diende als ondergrondse stad voor het leger en bood plaats aan 2000 mensen.

De Citadel had de volgende functies.

• Alle diensten en kantoren van het leger waren er gevestigd.
• Immense slaapzalen voor de Franse troepen, om veilig uit te rusten.
• Het was een wapen- en ammunitie depot voor het front.
• De keuken produceerde 41000 rantsoenen per dag voor het leger.
• Activiteiten als voor amusement, cabaret en morele steun werden er georganiseerd.
• Er was een hospitaal.
• Ook liepen er her en der verwarmingsbuizen vanuit de enorme fornuizen vanuit de keuken.

De muren en het dak zijn zo dik dat de citadel nooit is verwoest is door een oorlog. 

Het bezoek begint met een wandeling door een tunnel, waarna we geleid worden naar een karretje. We kruipen in de huid een soldaat, die zijn verhaal verteld, samen met drie vrienden. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van virtual reality. Je ziet de beelden van toen. De man die gewond is en behandeld wordt in het ziekenhuis, de ovens waar brood gebakken wordt en gebracht naar de “gangengravers”. De zorgen die er zijn, brieven aan ouders als afscheid. De angst en nachtmerries van hetgeen men meemaakt aan het front. Alles vrij realistisch. Ook de ceremonie van het kiezen van de kist van de onbekende soldaat, die onder de Arc de Triomphe komt te liggen. Het uitdelen van de ridderorde.

na ongeveer een half uur, komen we uit het karretje een hoop historisch informatie wijzer. We zijn aardig verkleumd. 

Oorlogsmonument voor de Victorie en de soldaten van Verdun..