Stekenjokkplatan

 Stekenjokkplatan.

We moeten een pas over van 876 meter. Het ligt vlak bij de Noorse grens. In de zomer maakt het gebied deel uit van het Sami-rendier weidegebied. Het is een van de koudste plaatsen van Zweden en een met de hoogste windsnelheid. Het weer is erg slecht, s’ochtends opgestaan met natte sneeuw en ook op het plateau ligt sneeuw. We zijn er later nog een keertje geweest toen het weer beter was met zonneschijn. Er groeien veel blauwe bessen, die je met een speciale kam kunt plukken. De bessen vallen dan in het “mandje” Ik wil  bessen plukken en er sap van maken. Helaas is dat experiment mislukt, omdat ik geen zeef had. Vermalen van de bessen maakte het sap bitter.

Het weer is omgeslagen. Hevige regenbuien komen op ons neer. Het plekje verandert in een modderpoel. De wind giert rond je oren, de temperatuur ligt rond het vriespunt.  Ik heb dromen over Fuentaventura en warmte. Gelukkig staat de tent stevig in de luwte van de caravan en we hebben voldoende hout.

Het enige dat je kunt doen met dit hondenweer is  binnen blijven en je spullen wassen. Beetje lezen en op je gat zitten. 

In de tent heb ik een kastje waar ik natte spullen aanhang. De diesel kachel wordt ingezet als droge warmtebron. We sluiten het kastje rondom af met natte kleding en zo creëer ik een droogkast. Het werkt als een trein, want ondergoed is binnen een paar uur kurkdroog. De T-shirts hebben wat langer nodig.

Ik krijg ‘s nachts steeds meer last van mijn handen. Mijnheer Carpaal speelt op. Ik ben even bang dat dit het het eind van de vakantie betekent. Na een paar dagen ga ik zwachtelen en doe een stuk plastic in de zwachtel om ‘s nachts het buigen van mijn polsen te voorkomen. Dat geeft meteen verlichting. 

We worden nog steeds stil van de natuur en de mooie herfstkleuren. Naast de caravan brult een wilde waterval. We klauteren naar beneden om foto’s te maken. Er komt een camper naast ons staan. De bewoner Christiaan is op weg naar een fotografie workshop. We hebben aansluiting en ideeën worden uitgewisseld.

    

Dansende bomen.

Zaterdag zou het Noorderlicht te zien zijn, dat betekent drie dagen op deze plek. Alles zit inmiddels onder de modder. Ik stap een keertje verkeerd, mijn klomp blijft plakken en dan sta ik in de blubber op kousenvoeten. De slikranden van de tent zijn zo vies, maar dat is van later zorg. We wandelen nog wat door het gebied als het droger is, rijden nog een keertje naar het Stekenjokk plateau om er te fotograferen Dan wil ik verder. Ik heb behoefte aan wat  luxe in Gåddede lonkt een camping, met een warme 

We breken de boel af in een gestage drizzle. Als Fred de tent leeg laat lopen merkt hij dat een tent buis lek is. Ook dat nog, want de tent is onze leefruimte. We hopen in Gåddede een plakset te kunnen vinden, een polsbrace voor mijn handen, hout voor de kachel en de nodige boodschappen aan te vullen.

De camping ligt aan een groot meer. Veel stuga’s en ruime plaatsen.  De camping heeft een grote warme keuken, waar we dankbaar gebruik van maken. Een heerlijk warme douche met een krachtige straal en zowaar de volgende dag schijnt de hele dag de zon. 

Fred doet een dappere poging de luchtbuis uit de tent te halen om het lek te vinden. Helaas is het ventiel ook zoek geraakt. Dus het stadje in om te zoeken naar een fietsenmaker, maar fietsen doen ze hier niet. Een garage verwijst ons naar Strömsund voor het ventiel en van bandenplak hebben ze nooit gehoord. 

We hebben nu nog maar één ventiel, genoeg om de tube op te blazen en naar het lek te zoeken. Fred is er de hele dag zoet mee, maar kan het gat niet vinden. 

Aan het eind van de dag wakkert de wind enorm aan. Het gaat de hele nacht door en bereikt waarden tot 9 Beaufort. De caravan staat te schudden en ik zie beelden van omvallende bomen. Weinig slaap dus. We breken de WC tent af, die heeft het nog steeds volgehouden, maar staat te klapperen. Een kudde bizons is er niets bij. 

In Stromsund vinden we een winkel waar ze snowscooters verkopen. Zij blijken de ventielen te hebben. Ook werd in een grote waterbak de tube voor ons gecontroleerd.  Ook hier geen gat te vinden. Dolgelukkig met de ventielen, we krijgen er vier gratis mee, gaan we verder.

Het was weer het dagje wel. 

Fatmomakke

Het weer zit niet echt mee. De temperatuur is gedaald en we hebben de eerste sneeuw gehad. In de caravan wordt het daardoor vochtiger, als ik de matrassen optil, merk ik dat er water op de bodem ligt. De matrassen optillen en de kachel laten branden, met een open raampje is de enige oplossing. Dat is een tegenvaller, maar eigenlijk wel logisch als je in een kleine ruimte woont. Ofschoon in de Airstream hadden we ook veel last van condens vorming, daar kon ik iedere ochtend de ramen zemen.

Ons toilet is buiten in het aanbouw tentje, het uit bed gaan en plassen valt erg mee, omdat je in een warme omgeving terug komt. In de tent was ik altijd ijskoud en had moeite weer in slaap te vallen. 

We leven veel buiten, koken afwassen etc. Bij een temperatuur tussen 7 en 0 graden.

Onderstaand de foto’s van Fatmomakke.

Fatmomakke is een verlaten Sami dorp gebouwd rond de kerk. Er is een indrukwekkende begraafplaats, waar nog steeds begraven wordt. De kerk is gesloten, glurend door een raampje ziet hij er net zo uit als iedere andere kerk, banken met een altaar. Er staat een kruis op dus ik neem aan dat het een katholieke kerk is.

In het dorp houten huizen met begroeide daken en tipi’s.

De tipi’s worden van hout gemaakt. Dennen stammen worden gesteund door kromme bomen die vernuftig met pen en gat verbonden zijn. Daartegen gaat berkenschors om het geheel waterdicht te maken en dan weer een laag stammen. In het midden een vuurplaats. De doorsnede zal 6-10 meter zijn. 

Een op hoge poten geplaatste graan opslag moet beesten buiten de deur houden. In een paar uur hebben we het gezien en trekken weer verder. 

Op mijn IPad is het lastig foto’s tussen de tekst te plaatsen. Ook al omdat het internet nu niet je van het is. 

 

Trappstegsforsen

 We stoppen bij een prachtig waterval, waar het water trapsgewijs naar beneden stroomt. De parkeerplaats is bezaaid met Campers in allerlei maten en soorten. Er staat een Grill room en omdat we ook nog boodschappen moeten doen in het nabijgelegen dorp besluiten we op de terugweg daar te eten. 

Aangekomen bij het dorpje is de winkel dicht en we hadden de sluitingstijd opgezocht, maar die klopt dus niet. Jammer, maar niet rampzalig. Dus weer terug naar de waterval, war we een tijdje druk zijn. Daarna naar de grillroom om een hamburger  met frites te eten. Hij is best smakelijk. Dat scheelt weer koken. 

De caravan hadden we op een mooi plekje achter gelaten. We willen hier drie dagen blijven. We gaan ons tempo wat vertragen, uiteindelijk zijn we nu in Lapland. De Vildmarkwegen is een ommetje van 500 km.

Stolon berg met uitzicht.

Als we in Velhelmina belanden, blijkt daar een Tourist Information te zitten. We weten eigenlijk zo weinig van het Noorden van Zweden. Ik had wat reisverhalen gelezen, maar dat gaat het ene oor in en het andere uit. 

Een zeer enthousiaste dame staat ons te woord met als achternaam Charlesdotter. In Zweden kun je je eigen achternaam kiezen. Dat heeft ze gedaan na het overlijden van haar vader 6 jaar geleden. 

Ze raadt ons aan de Vildsmarkwegen te rijden wegens zijn natuurschoon. De weg is een toeristisch trekplijster en dat blijkt uit de vele campers op de weg. We zullen het rustig aan doen. De herfstkleuren zijn schitterend en we zijn neergestreken op een plaats aan de rivier. 

De temperatuur is aardig gedaald. Op de dag rond 7 graden en die loopt terug tot tegen het vriespunt. Er staat hier een WC huisje met een nette WC.

Ultieme vrijheid

 

Het is een droog closet,  waar plas en poep gescheiden worden. Hij stinkt daardoor niet. Helaas zijn er altijd onverlaten, die het systeem ruïneren, door er plastic zakken in te gooien met afval. Je kunt onderweg je afval kwijt bij benzine stations, waar we ook hout kopen en water tanken. 

Eerst de tank bijvullen in Velhelmina, die lust een behoorlijke slok. 17 liter op 100 km. Dit komt ook omdat de auto al rijdend accu’s oplaadt en telefoons. We staan immers zonder stroom ergens.

Onze douche tent is fijn. Vandaag water warm gemaakt en uitgebreid gepoedeld. De houtkachel dient als fornuis. Gisteren een heerlijke lasagne gemaakt in de wonder pan. 

Helaas kreeg ik ook een waarschuwing betreffende mobiele data gebruik. Nu ja ik zie wel waar het schip strand. Anders bijkopen. 

 

 Onze eerste bezienswaardigheid wordt het uitzicht op de Stalonberg. We arriveren hier tegen 12 uur. In Stalon hadden we een lekker broodje gekocht in de lokale super. Dus na ons tochtje op de berg zouden we eten. Wat zijn we toch een onnozele halzen. 

Fred maakt een praatje met een vrouw die een mand vol cantharellen geplukt had. Dat beloofd wat.

 De eerste paar honderd meter lopen we door rood getint grasland. Puur drassig land maar heel mooi kwa kleuren. Daarna stijgt het pad behoorlijk. Wat ben ik blij met mijn wandelschoenen. Als we na een dik uur zwoegen over stenen klauterend aan de top komen, is het uitzicht inderdaad prachtig. De hele tocht worden we beloond er prachtige herfstkleuren.  

Ja en dan moet je weer naar beneden. Een aanslag op je knieën. We presteren het ook nog een kleine kilometer te vergissen. Ik ben doodop dus al gauw struikel ik over een boomwortel. Fred zegt vrolijk:”je bent ect moe” . “Ja, vind je het gek?” 

Uiteindelijk tegen drie uur bij de auto, hongerig en moe. Het was de moeite waard maar toch….

Daarna weer het ritueel van kamp maken. Te moe om de Karsten tent op te zetten en dan ‘avonds kou lijden onder de luifel. Dus snel het bed in waar het altijd warm is, door de kachel.

Het klompen misterie bij Kluk.

 12 en 13 September.

We vinden een plek bij Kluk, zo heette het echt. Het ligt vlak bij het meer Storsjon. Het is een grote plaats verhard. Ik vermoed een soort parkeerplaats in de bossen. Het weggetje dat naar Kluk gaat is onverhard. Dat zijn de meeste wegen waar je in gaat vanaf een hoofdweg. Helaas zijn we onze gele banaan vergeten om de caravan horizontaal te zetten. Fred vindt een steen zodat we niet helemaal scheef staan. De kans op een camping winkel is natuurlijk erg klein hier. 

Gewoon denken dat je op een varende boot slaapt, dan rol je ook. 

Omdat ik moet wassen, besluiten we een dag langer hier te blijven. ‘S avonds steekt een gemene wind op en is het niet lekker buiten.

Wat zijn we blij met de diesel kachel in de caravan is het aardig warm. 

We besluiten om de Karsten tent op te zetten om een warm onderkomen voor de dag te hebben. Geen last van tocht over de grond door het dikke kuip grondzijl. Kleed erin en stoelen, de huiskamer is compleet. Fred zet de tent op en ik doe de was. 

Onze watervoorraad is erg geslonken, we lopen we naar het meer voor water. Langs de weg staan  buitenhuisjes, ik speur naar een buiten kraan. Want dat is makkelijker dan een duik in het meer. Ik vind er eentje en hij werkt. De tankt gevuld en bedankt, maar er is niemand. Het voelt toch beleefd. Ons kleine wasmachientje hebben we al in 2012 gekocht op de souk van Agadir en hij werkt nog steeds. Dit jaar een wringer gevonden op Amazon een stevig oost Duits product. Ik was er al langer op zoek naar. Geklemd op het camping trapje werkt hij als een zonnetje. Zeep en water draaien vrolijk uit de was. Het lijkt wel de 20-er jaren. 

Helaas slinkt de hout voorraad ook aardig. Fred gaat hout zoeken. Hij komt terug met aardig wat stammetjes. Geleend zei hij, de boef. Ik bak een Citroën cake op de houtkachel, want morgen is hij jarig en daar hoort taart bij.

De volgende dag gaan we weer verder richting noorden. We zijn niet erg opgeschoten. Onderweg komen we langs een Trangia museum. Dit is het Zweedse kook systeem sinds de jaren 30. Allemaal stoere foto’s van kokende mensen in barre omstandigheden. Zelf hebben we ook al jaren lang een trangia, het ding is onverslijtbaar.

Verderop komen we een dollar store tegen, We hebben behoefte aan plastic zakjes en een doek om het grondzijl schoon te maken. Het is te vergelijken met een Action maar dan veel uitgebreider.

Ik zie en grote serveer plank liggen van bamboe, die kan dienen als ophoging van de caravan met een steen eronder. Dan ligt hij mooi schuin. Dit is beter dan niets. 

Al die uitstapjes kosten tijd, maar dat hebben we. 

Tegen vijf uur vinden we een plaatsje. Tent opgezet, kachel aan en heel lekker eten. Het is tenslotte zijn feestmaal. Gebakken aardappeltjes, sla en biefstuk. Lekker met een goed glas wijn, dat ik voor de gelegenheid had meegenomen.

Helaas komt door dat auto rijden weinig van fotograferen. maar als we in het echte Noorden zijn, willen we daar langer op een plek blijven. 

  

 

Het Klompen minsterie.

Als ik s’ochtends mijn bed uitstap, ben ik op onverklaarbare wijze een klomp kwijt. Ik weet zeker dat ik midden in de nacht, toen ik moest plassen, twee klompen had. Ik zat nog te twijfelen waar ik ze neer zou zetten. Hoog op het wiel of op de grond. Maar omdat het niet gaat regenen, toch maar op de grond. Een of ander beest had zeker zin in een klomp als ontbijt of nest voor zijn kinderen. Mijn geld zal hem wel aangesproken hebben. Zo zie je maar de wonderen zijn de wereld nog niet uit. Inmiddels nieuwe klompen gekocht.

Van Denemarken naar Zweden

  9 september 2021

Via Denemarken in Zweden aangekomen. We hebben de brug genomen. Eigenlijk heel weinig te beleven. Gewoon doorrijden. In Malmö gaan we langs IKEA. Het valt op dat ze hier frissere kleuren gebruiken bij het etaleren van de artikelen. Veel personeel, weinig klanten. We kopen nog wat bakjes voor de keuken en zijn eigenlijk op zoek naar een opdek matras. We hebben nu twee smallen en ik vind het gat tussen de matrassen niet prettig. Maar ze kosten hier een kleine 100 Euro duurder dan in Nederland. Wachten tot we thuis zijn. De kassa is rustig en we kopen een ijsje. Het is vreselijk warm de temperatuur ligt tussen de 22 en 24 graden. Onze auto heeft geen airco meer. Dat is best vervelend. Hele dag rijden met open raam, wie had dit verwacht. De isolatie van de camper is goed. De nachten zijn (te) warm. Gisteren de luifel tegen de trailer gezet, geeft een knus gevoel en houdt de warmte vast in de avond. Een record want we zijn nog steeds slaap aan het inhalen. Voorlopig bestaat de vakantie uit reizen. Het is nog zeker 1200 km naar het noorden. We rijden ongeveer 350 km per dag.  Dus nog zeker drie dagen te gaan. 

Vanmorgen een heerlijke douche genomen, volop warm water, was echt genieten. Helaas lag mijn handdoek nog in de auto en dan sta je toch even vreemd te kijken. Nachtpon over mijn natte lijf aangetrokken, voeten gedroogd met papier. Nu ja dat overkomt je ook maar een keertje. Gisteren hadden we de douche pas verloren, dus toen een poezen-lik genomen. (Wassen met washandje).  Die verloren kaart kwam ons ook nog op 20 Euro boete te staan. Als we in het Noorden zijn, kunnen we makkelijker vrij kamperen. En water is daar overal te vinden. Fred heeft gisteren nog een duik genomen in een meertje om op te frissen, de held!!

12 September 2021. 

We zijn al aardig opgeschoten, zo een 2000 km gereden vanaf thuis. Zweden is groot. Tot vandaag was het weer zonnig en aangenaam, maar vanmorgen regen. Opbreken in de regen is nooit leuk, want dan wordt je echt nat. Mijn jas blijkt niet waterdicht en ik ben tot op mijn onderbroek nat. De laatste dagen zijn we vroeg opgestaan (6uur), om rond 8 uur te kunnen vertrekken. Het ochtend ritueel bestaat uit een goed ontbijt en warme thee. Als het weer het toelaat een douche in de natuur, anders washandjes werk. Het lukt meestal wel een mooi plekje te vinden. Soms met wat hindernissen, omdat het ingeslagen weggetje te smal is om te keren. Dan de auto afkoppelen en met de hand de caravan draaien. Daar krijg je spierballen van. 

We rijden richting Tännforsen de grootste waterval van Zweden. Hij ligt in de buurt van Ære een skigebied. De regen houdt aan en het is mistig. Prachtige wolken boven de bossen. De herfstkleuren komen door. Heel veel berken hier naast de dennen. Erg hoog zijn de bomen niet. We komen rond elf uur bij de waterval. Hij is inderdaad enorm en indrukwekkend. Hij valt 37 meter en ligt ineen beschermd natuurgebied. De vele schakeringen groen wisselen elkaar af.   

Het is een leuke wandeling met diverse uitzichtpunten. 

Vanaf hier gaan we weer verder noordwaarts. De zon is er weer, vandaag niet te lang doorrijden. Ik weet nu waarom ik nog steeds geen camper wil. Dat eindeloze autorijden is niet echt mijn ding. Maar hier kom je er niet onderuit.  

Vertrek

 Zondag 4 september.

Eindelijk was het zover. Op 30 augustus 2021 kunnen we de Hero Ranger ophalen. We hadden een Poolse Carbon Tear camper besteld, maar na eindeloos leverings beloften en het niet nakomen ervan, hebben we de knoop doorgehakt en de order geannuleerd. De Hero hadden we al in maart gezien en kunnen bestellen. Dus een enorme wachttijd voor niets. Het model dat we nu hebben is eenvoudig, zonder kachel en boiler. Hij is wel wat breder, hoger en langer dan de Pool.  Omdat we wel een kachel nodig hebben, zijn we op zoek gegaan naar mogelijkheden . Uiteindelijk is het een diesel kachel geworden van Russische makkelijk.  Fred heeft hem in een aluminium kist gebouwd, opdat hij verplaatsbaar is en ook in de tent kan worden gebruikt, als snelle verwarming. 

Ik heb een douche tent verbouwd aan de caravan. Zijpaneeltjes aangestikt, die met zuignapjes bevestigd zijn op de caravan. Een extra ingang gemaakt, voor de deur naar de caravan. We hebben nu onze eigen toilet ruimte en een douche ruimte. 

Het inpakken was passen en meten. In de trailer zitten twee grote kasten over de breedte. Daarin onze kleding en medicijnen, toilet tas etc. 

Daaronder en plank, die heeft echter een doorgang van 11 cm. Hier hebben we Ikea bakjes gezet voor de elektronica, sokken en ondergoed. En losse spulletjes. 

Wat opvalt is dat de keuken laadjes weinig diepte hebben. Pindakaas moet worden overgepakt in een kleinere pot, bestek vindt een plekje in de bovenste la in een IKEA bak. Daarnaast kurkentrekker onderzetters en bekers.

In de tweede la thee, koffie, kruiden en zoetbeleg. Daaronder de pannen. De koelbox past in het middelste gedeelte met de wonder pan ervoor. Onder het aanrechtje is nog wat ruimte voor afvalbak, snijplank en schoonmaak spullen. Hier moeten we het de komende dagen mee doen.

Aan de rails tegen de achterwand komen IKEA zakjes te hangen. Hierin weer allerlei klein spul. Het staat gezellig. 

In de trailer ons bed, voor onderweg ligt er een grote waterdichte tas op met daarin de stoelen en tafels, plus het opstapje. 

We hebben de tarp (grote luifel), de douche tent, en nog een luifel op de trailer gebonden. Aan de zijkant zit de bolderwagen voor als we langere wandelingen maken.

De auto zit aardig vol met voorraad, de WC, de koelkast, zonnepaneel, twee extra accu’s, de laatste geplukte peren en appels en een grote doos met gedroogd voedsel. Dit was ooit voor IJsland. Onze leefruimte wordt de Karsten tent.

Zondag avond belanden we op een camping onder Bremen. Hij wordt aangekondigd als rustige camping aan een meertje. Het is een grote camping met huisjes, in allerlei maten en soorten. Het sanitair is uitstekend. Hier geldt de mondkapjes plicht en ze zijn er streng op. Je hebt een kaart waarmee de deuren openen, dat ding ben ik steeds kwijt. In de was\ ruimte mogen geen schoenen. Gelukkig hebben we altijd water schoentjes bij on 

We duiken vroeg ons bed in, zijn beiden moe. Ik ben blij dat het bed 155 is en geen 140. Onze foto tassen staan aan het voeteneinde. Het ligt niet verkeerd. Ook als ik er ‘avonds uit moet heb ik geen problemen. Je moet wel je knieën hoog optrekken om door de deur te gaan, want die begint op taille hoogte. Wat zullen we lenig worden,

Natuurlijk trekken we bekijks op de camping, mannen die altijd zeggen dat ze ook zoiets willen, maar vrouwen zijn de boosdoener. Die willen niet.

We blijven een volle dag staan. Ik knip de douche tent wat verder open om het drempeltje te verlagen. Fred rangschikt de dissel bak. s’Middags doen we een tukje, lezen en genieten van een glaasje wijn. Om kwart voor negen liggen we al in bed. We moeten beide slaap inhalen en rust krijgen na een veel bewogen jaar. Dinsdag op naar Denemarken. De auto rijdt als een zonnetje en merkt niet van de kleine aanhanger. 

Afscheid van de Airstream.

 Omdat we verleden jaar goede ervaring hadden met de tent op de Shetland eilanden, kwamen we tot de conclusie dat het voor ons geen zin had de Airstream aan te houden. We hadden al zoveel kosten te verduren gehad. We waren er klaar mee. Hij was snel verkocht. In maart hebben we een week gekampeerd in Heerde, maar de temperatuur lag rond het vriespunt. Dat was voor mij echt te koud, dus kwam mijn wens om warm te slapen. 

De eerste optie die we vonden, was een Crawler een stoer off road kar gebouwd in Turkeys. Maar al snel kwamen er problemen om de hoek kijken, betreffende import en kosten, dat het een zeer dure aangelegenheid werd. Wel mooi die wagen maar toch te gek qua prijs. 

Toen vonden we een Poolse off-reader. Hij ziet er erg mooi uit, met een zeer stevig ongeveer chassis. Hij zou eind mei geleverd worden. Steeds werd deze datum uitgesteld en een andere belofte gedaan qua levering. Eind juli hebben we deze opdracht ingetrokken, want als het zo moet zit je ook met je garantie. 

Nu stonden we nog met lege handen. Bij Henk Pen stond nog een Hero Ranger te koop. Een basis model. Zonder allerlei toeters en bellen, zoals een luifel, een kachel en zonnepanelen. Leverbaar hals September.

Deze knoop doorgehakt anders werd het pas volgend jaar.

Als badkamer hebben we een paraplu tent. Een heel handig systeem, waarmee je in no-time een tentje neerzet. Hier komt de porta potti (WC) in plus en douche op de accu.  Ik maak hem passend en windvrij.

We hebben een grotere luifel die bij mooi weer zonder wind dienst doet over het keuken gedeelte of als zij-luifel. De Hero Ranger is niet meer dan een bed op wielen met een keukentje. Wel een groot lang bed 152x210. Een paar kastjes voor je spullen en dat is alles. Aan de achterkant onder de klep zit een keukenblok over de hele breedte. 

Fred waag zich aan het bouwen van een diesel kachel in een metalen doos. De warme lucht slang steken we door het dakraam. Ik help hem met het elektrische gedeelte, want dat is niet zijn sterke punt. 

Het inpakken is passen en meten. De laden in de keuken zijn laag en grote potten passen niet. Maar we komen er wel uit, door pindakaas, jam, thee en dergelijke in kleinere potten te doen. Bij IKEA kopen we handige opbergers en dan vertrekken wij richting het Noorden.